اين لوله ها از چسباندن دو لایه مواد پليمري و يك لايه فلزي آلومینیوم، به واسطه به کارگیری چسب مخصوص ساخته می شوند. مواد پلیمر، لایه داخلي و خارجي لوله را تشکیل می دهند و لايه فلزي در ميان پليمرها قرار داده شده است. از لوله هاي چند لايه در موارد زير مي توان استفاده كرد:
پليمرهاي PEX و PE-RT
مواد اوليه پليمري مورد استفاده در لوله هاي پنج لایه و یا به معنای واقعی آن، تلفیقی یا چند لايه (Multi Layer Pipe ) در دو نوع عمده و با استفاده از پليمرهاي PEX يا PERTتوليد مي‌شوند. نماد AL نشان دهنده لايه آلومينيوم است.پليمر PE-RT نخستين پليمري است كه اختصاصا براي توليد لوله، طراحي و عرضه شده است. گفته شده که استفاده از PE-RT در لوله هاي تلفيقي، براي نخستين بار در سال 1997 با شعار “يك لوله براي همه كاربردها” آغاز گرديد. اين پليمر پيش ساخته، كوپليمري (Copolymer) از اكتن (Octene) و اتيلن (Ethylene) است. وجود زنجيرهاي هشت كربنه در ساختار این ترکیب شیمیایی، باعث مي‌شود كه ضمن دستيابي به مزاياي بيشتر، نيازی به مشبك كردن آن، براي افزايش مقاومت در مقابل فشار و حرارت نباشد. پليمر PE-RT در عمل و کاربرد، نسبت به PEX صيقلي تر است و چسبندگي بيشتري به لايه آلومینیوم دارد.مزاياي وجود لایه آلومينيوم AL:
هرچند لوله هاي تک لایه پليمري مشبك شده، داراي مزايايي نسبت به لوله هاي فلزي هستند، ولي محدوديت مهمی نيز دارند:ضريب انبساط حرارتي زياد:
به طور كلي ضريب انبساط حرارتي مواد پليمري، در مقايسه با عموم فلزات بسيار بیشتر است. به عنوان نمونه ضريب انبساط حرارتي پلي پروپيلن (PolyPropylene) و پلي اتيلن (PolyEthylene) در محدوده 19% – 14% است. در صورتي كه ضريب انبساط حرارتي فلزات كمتر و حدود 0.02% است. هنگامي كه آب گرم، داخل لوله پليمري جريان می يابد، طول لوله ها افزايش و در صورت بسته بودن شبكه یا مدار لوله كشي، تنش هاي حرارتي ایجاد شده و طول لوله كاهش مي یابد.برخي از مزاياي لوله هاي چند لايه ( لوله های کامپوزیت پلی اتیلن و آلومینیوم ) PEX-AL-PEX و PERT-AL-PERT
- تحمل دما و فشار بر اساس استاندارد، حداقل 15 اتمسفر و 95 درجه سانتي‌گراد. به همین دلیل نسبت به ساير لوله ها دماي بيشتري را در طول زمان تحمل می نمايند.
- انبساط طولي ناچيز: اين لوله ها به جهت داشتن لايه فلزي آلومینیومی، داراي ضريب انبساط طولي بسيار کمی هستند.
- نفوذناپذیری نسبت به عبور اكسيژن: به دليل وجود لايه آلومينيوم، اكسيژن نمي تواند به داخل آب نفوذ نموده و ايجاد اکسیداسیون و خوردگي كند.
- رسوب گذاري: سطح داخلي لوله چند لايه در مقايسه با لوله هاي فلزي بسيار صيقلي است. این ويژگي مهم، علاوه بر جلوگیری از رسوب گذاري، سبب كاهش افت فشار در شبكه آبرساني شده و امكان استفاده از لوله هايي با سايز كمتر را جهت كاهش هزينه فراهم مي‌نمايد.
- افت فشار ناچيز: این لوله ها به واسطه داشتن سطح داخلي صاف و صيقلي، كمترين افت فشار را در مدار لوله كشي ايجاد مي‌كنند. افت فشار در مسير آب در لوله ها، برابر مجموع 1- افت فشار در طول لوله و 2- افت فشار در اتصالات و 3- افت فشار ناشی از تغيير مسير آب است. همچنین می دانیم که افت فشار در لوله حامل جريان سیالات، معمولا از دو عامل نشات مي‌گيرد :
از لوله هاي چند لايه در موارد زير مي توان استفاده كرد:- انتقال آب آشاميدني
- انتقال گازها
- انتقال سیالات در صنعت و پزشكي
- انتقال آب در سيستم هاي حرارتي و برودتي
- سيستم گرمايش از كف
مقايسه سه نسل از لوله ها
تلفیقی چند لايه | پليمري تک لایه | فلزي | |
| خير | خير | بلي | خوردگي از داخل يا خارج |
| خير | خير | بلي | رسوب گذاري |
| بلي | خير | بلي | تحمل دما و فشار زیاد |
| كم | زياد | كم | ضريب انبساط طولي |
| خير | بلي | خير | نفوذپذيري اكسيژن |
| بلي | خير | كم | شكل پذيری |
| سبك | متوسط | سنگين | وزن |
| زياد | متوسط | كم | سرعت نصب |
| كم | كم | زياد | ضريب انتقال حرارت |
